سروی و ارزیابی آلاینده های احتمالی در سا حات محافظتی چاه های آبرسانی شهر کابل ( علاوالدین ،لوگر و افشار ) به همکاری دفتر جی آی زید وادارات ذیدخل سکتور آب ( شهر سازی، وزارت انرژی و آب، ریاست آبرسانی و کانالیزاسیون شهری افغانستان، شاروالی کابل و اداره ملی حفاظت محیط زیست انجام گرفته است. و گزارش ان تهیه و ترتیب گردیده است و به ارگانهای ذیربط شریک گردید ه است .
جلوگیری از کندن کاری های خودسرانه درساحه ابگیر چاه ها و جلوگیری از تخلیه کثافات و فاضلاب صورت گرفت همچنان جهت محافظت این چاه ها اطراف این چاه ها با دیوار ها وفنس احاطه گردیده است .
تست کیمیاوی کیفی منابع آب ازساحات مختلف شهر کابل توسط تیم تخنیکی این اداره از ساحه شاه دوشمشیره ، قصبه ، خوشحال خان مینه ، شهرک امید سبز ، ساحه پل حسن خان ، پارکهای صنعتی ، پارکهای جمعه محمد محمدی ، ساخه نخاس و ساحه خاتم النبعین در نواحی شهر کابل از منابع مختلف (چاه عمیق ونیمه عمیق و آب نل) در فصل های مختلف سال سمپل گیر ی صورت گرفته است نظربه ار قام داده شده هیچ ارقام بالاتر از ستندرد کیفیت منابع آب مشاهده نگردید ه است صرف درمربوطات ناحیه ششم وسیزدهم و در بعضی نقاط پارامتر پی اچ آب نظر به موقعیت تفاوت اندک بلند میباشد که در جدول ذیل ضمیمه گردید ه است :
| شماره | اسم پارامتر | ناحیه سوم | ناحیه سیزدهم | ناحیه نهم | ناحیه هشتم | ناحیه هفتم | ناحیه ششم | ناحیه پنجم | ناحیه پانزدهم | ناحیه دوم | کیفیت استندرد آب | ملاحظات |
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| ۱ | PH | 8.5 | 9.75 | 8.1 | 7.89 | 7.9 | 9 | 8.9 | 7.359 | 8.2 | 6.5 - 9 | |
| ۲ | Nitrate (NO3) | 0.006 mg/l | 0.007 mg/l | 2.401 mg/l | 1.34mg/l | 0.6mg/l | 47.35mg/l | 0.000mg/l | 0.007mg/l | 1.5mg/l | 50mg/l | |
| ۳ | Copper/Zinc | 0 mg/l | 0.08 mg/l | 0.028 mg/l | 0.06mg/l | 0.025mg/l | 1.2mg/l | 0.041mg/l | 0.039mg/l | 0.14mg/l | 2.0mg/l | |
| ۴ | Chloride (Cl) | 38.29 mg/l | 8.447mg/l | 37.13 mg/l | 36.75mg/l | 12.61mg/l | 20.19mg/l | 22.46mg/l | 19.88mg/l | 37.59mg/l | 500mg/l | |
| ۵ | Sulfate (S04) | 128.4 mg/l | 8.364mg/l | 196.6 mg/l | 160.3mg/l | 84.2mg/l | 266.8mg/l | 55.28mg/l | 636.6mg/l | 141.1mg/l | 500mg/l | |
| ۶ | Phosphorus | 0.255 mg/l | 1.228mg/l | 0.2 mg/l | 1.28mg/l | 0.3mg/l | 0.03mg/l | 0.3mg/l | 0.8mg/l | 0.2mg/l | 0.5mg/l | |
| ۷ | Manganese | 0.337 mg/l | 0.158mg/l | 0.3mg/l | 0.2mg/l | 0.1mg/l | 0.04mg/l | 0.82mg/l | 0.098mg/l | 2.22mg/l | 0.2mg/l | |
| ۸ | Bromine | 0.00 mg/l | 0.000mg/l | 0.000 mg/l | 0.000mg/l | 0.000mg/l | 0.034mg/l | 0.000mg/l | 0.338mg/l | 0.000mg/l | 0.5mg/l |
آلودگی آب بسیار یک موضوع گسترده بوده که از اثر داخل شدن و یا در تماس شدن انواع مختلف آلوده کننده در آب بحث میکند.
آلودگی آّب های سطحی مانند دریاها، جوی ها، چشمه ها و آب های زیرزمینی از جمله آلودگی آب ها بوده که در میان آن ها آلودگی آب های نوشیدنی مهم و قابل بحث میباشد چون با صحت و سلامت انسان ها و دیگر ارگانیم ها ارتباط دارد.
رابطه انسان با آب یک رابطه جدا نا پذیر بوده و تمام فعالیت های فزیولوژیکی انسان بستگی به آب دارد، بناٌ اگر این آب (آب نوشیدنی) آلوده گردید، تاثیرات بسیار ناگوار بالای انسان میگذارد.
انواع آلودگی آب
تاثیرات آلودگی آب
آلودگی آب تاثیرات ناگوار بالای ایکوسیستم، صحت انسان و صحت حیوانات دارد که هر کدام آنرا به طور جداگانه مورد بحث قرار میدهیم.
تاثیرات آلودگی آب بالای ایکوسیستم ها
زمانیکه مواد غیر عضوی در آب، جریان ها فاضلاب، تجزیه زباله های عضوی و مواد عضوی گیاهی مانند نایتریت و فاسفیت در داخل آب صورت میگیرد، باعث رشد بی رویه الجی های هوازی مانند (Blue Green Algae) می شود که رشد این الجی ها باعث نرسیدن اکسیجن به ماه ها و دیگر ارگانیزم های آبزی گردیده و سبب مرگ ایشان میگردد.
تاثیرات آلودگی آب بالای صحت حیوانات
آلودگی آب تاثیرات بسیار نا گوار بالای صحت حیوانات دارد که مهمترین آن کاهش تولید مثل، شیوع امراض گوناگون، و تجمع مواد بیولوژیکی غیر قابل تجزیه میباشد هم چنان در زنجیره غذایی آنها نیز اثر گذاشته و حتی باعث مرگ ایشان نیز میگردد.
تاثیرات آلودگی آب بالای صحت انسان
فاضلاب عبارت از آب های مستعمل که از مصارف معیشتی، بدرفت ها، کارخانه های صنعتی، معادن، زراعت، برف و باران و آب های زابر به وجود آمده و مواد در آن به شکل جامد و یا محلول میباشد.حجم فاضلاب توليدی در اجتماعات به موارد زير بستگی دارد :
عادات فردی, هر چه ميزان مصرف آب مردم بيشتر باشد فاضلاب توليدی آنها بيشتر خواهد شد.
نوع شبكه گردآوری فاضلاب (تركيبی يا مجزا) در نوع تركيبی حجم فاضلاب بيشتر خواهد شد.
تغييرات فاضلاب در زمان
تركيب فاضلاب
فاضلاب تقريبا 9/99 درصد آب و حدود يك دهم در صد مواد جامد در بر دارد كه بخشی از آن مواد عضوی و بخش ديگر مواد معدنی جامد به حالت محلول يا معلق در آب میباشند. بوی بد فاضلاب اغلب به علت مواد عضوی موجود در آن مي‌باشد. اين مواد بيشتر قابل تجزيه ميكروبی هستند و بعضا تجزيه ميكروبی منجر به توليد بوي نامطبوع ميشود. علاوه بر مشكل توليد بو فاضلابهای دريافت كننده مدفوع انسانی و حيوانات زنده در بر دارنده عوامل بيماری زا هستند كه از نظر آلودگی محيط بويژه منابع آب و خاك فوق‌العاده اهميت دارند. طبق پژوهش‌های انجام شده هر گرام مدفوع حدود يك بيليون عدد اشريشيا كولی، حدود 2/2 x 107 عدد استرپتوكوك مدفوعی و مقادير قابل توجهي اسپور كلوستريديوم پِرفرنژنس و انواع موجودات زنده بيماری زای ديگر نيز در بر دارد. اگرچه مقدار مدفوع انسان در جوامع و نژادهای مختلف، متفاوت است ولی ميانگين يكصد گرم برای هر فرد بالغ مقداری است كه اغلب محققين بر آن اتفاق نظر دارند.
شدت آلودگی يا قدرت فاضلاب
قدرت آلايندگی فاضلاب يا غلظت آن، هر چقدر مواد زائد موجود در فاضلاب بيشتر باشد، آن را قوی تر مي‌گويند. معمولا شدت و ضعف فاضلاب از نظر مواد عضوی موجود در آن برحسب معيارهاي زير سنجيده ميشود:
انواع فاضلاب
فاضلاب خانگي
فاضلاب خانگی خالص عبارت است از فاضلاب دستگاه هاي بهداشتي خانه ها مانند تشناب ها ، دستشويي ها ، حمام ها ، ماشين هاي لباسشويي و ظرفشويي ، پساب آشپزخانه و يا فاضلاب حاصل از شستشوي قسمت هاي گوناگون خانه .
معمولا خواص اين فاضلاب ها در سطح يک کشور يکسان است ولي غلظت آن به مقدار مصرف سرانه آب در شهر ها بستگي دارد .در شبکه هاي فاضلاب شهري ، آنچه که فاضلاب خانگي ناميده مي شود علاوه بر فاضلاب خانگي نيز ، دارای مقداری فاضلاب حاصل از مغازه ها ، فروشگاه ها و رستوران ها نيز هست که اجباراً از سطح شهر ، بطور پراکنده وارد کانال هاي فاضلاب مي شوند.
در این پسابها انواع موجودات ریز میکربها و ویروس ها و چند نوع مواد کیمیاوی معین و جود دارد که عمده ترین آن آمونیاک و نیز مقداری یوریا می باشد . این فاضلابها باید از مسیر های سر بسته به محل تصفیه هدایت گردند. جهت خنثی سازی محیط قلیایی این فاضلابها که محیط مناسب برای رشد و نمو میکروبهاست از کلورین استفاده می شود
فاضلاب صنعتي
فاضلاب های صنعتی و پساب کارخانه ها کاملا بستگي به نوع فرآورده کارخانه دارد . با توجه به اين موضوع ، مهم ترين تفاوت هاي فاضلاب صنعتي خانگي عبارتند از :
تنها بخشي از فاضلاب های صنعتی وجود دارد که در اکثر کارخانه ها داراي خاصيتي کم و بيش يکسان است . اين فاضلاب ، حاصل از تشکيلات سرد کننده کارخانه هاست. ميزان آلودگي اين فاضلاب به تعداد دفعات استفاده از آب در قسمت هاي سرد کننده بستگي دارد . معمولا آلودگي فاضلاب اين بخش کمتر از آلودگي فاضلاب ساير قسمت هاي کارخانه است و بيشتر آلودگي آن نيز به علت وجود مواد نفتي و روغني است .
مواد کیمیاوی موجود در فاضلابهای صنعتی
بسته به نوع کارخانه ها و محصول تولید آنها" ترکیبات کیمیاوی و در صد آنها در پسابهای صنعتی متفاوت است.
اما از مهمترین این ترکیبات می توان به : آرسنیک، سرب، کادمیم و مرکیوری اشاره کرد. این مواد از طریق پساب کارخانجات تهیه کاغذ پلاستیک مواد دفع آفات نباتی استخراج معادن وارد آبهای جاری و محیط زیست می شود .
از مهمترین فجایع آلودگی با مرکیوری به فاجعه آلودگی آب رودخانه میناماتا در جاپان با ترکیبات ارگان و مرکوریک که به عنوان کاتالیزور در کارخانه پلاستیک سازی استفاده می شود میتوان اشاره کرد که طی آن مردم اطرف رودخانه به مرض اسرار آمیزی مبتلا شدند که ناشی از وجود مرکیوری فراوان در بدن آنها بود و هزاران نوزاد ناقص الخلقه و فوت تعدادی از مردم ونتیجه آلودگی آب با پساب این کارخانه بود.
فاضلاب سطحي
فاضلاب سطحی ناشي از بارندگي ، ذوب يخ ها و برف هاي نقاط بلند است . اين فاضلاب ها به علت جاري شدن در سطح زمين و تماس با زباله هاي روي زمين و شستشوي سطح سرک ها و پشت بام ها آلوده شده و همچنين ، مقداري مواد عضوی و معدني به آنها اضافه مي شود . لذا ، در شروع بارندگي درجه آلودگي فاضلاب های سطحی زياد و پس از پاک شدن سطوح بارش از مقدار آلودگي آن کاسته ميشود.
فاضلاب زراعتی
در این فاضلابها سموم زراعتی مانند هایدرو کاربنهای هلوجنی ddt آیودین ترکیبات فسفر دار نظیر پاراتیون وجود دارد
مخصوصا ترکیبات ترکیبات هلوجنی بسیار خطرناک هستند. وهنگاهی که توام با زراعت در لایه های زمین نفوذ نمایند یا به بیرون از محیط هدایت شوند باعث ایجاد فاضلابهای زراعتی فوق العاده خطر ناک می شوند.
علل لزوم تصفيه فاضلاب
فاضلاب میبايست قبل از اينكه در مرحله نهايی به آبها و یا محیط زیست دفع گردد، تصفيه شود تا اينكه:
در بين اين روش‌ها، تصفيه زيست شناختی، رايج تر است. هدف از تصفيه فاضلاب به نوعی همان پاسخ سوال " چرا فاضلاب را تصفيه كنيم" مي‌باشد. اما اگر به صورت ويژه به آن نگاه شود، هدف از تصفيه فاضلاب عبارت است از:
اهداف ويژه تصفيه فاضلاب
تجزيه و تثبيت مواد عضوی موجود در فاضلاب اغلب از طريق فرايندهای زيست شناختی، به دو روش هوازی و بی هوازی صورت می‌گيرد.
منشأ فضلاب
منشأ فاضلاب می‌تواند موارد زیر باشد: